aurelius
De Romeinse keizer Marcus Aurelius (121-180), de laatste der vijf 'Goede Keizers' was een uitstekend keizer, maar verstond mogelijk nog beter de kunst van de filosofie. Zijn 'Persoonlijke notities' (uitgegeven als boek) geven een inzicht in de opdracht die hij aan zichzelf gaf om zich te ontwikkelen en verantwoordelijkheid te nemen voor zijn keuzes en gedrag.
Door zijn nagelaten dagboeken (later “Meditaties” genoemd) weten we veel over zijn pogingen in het omgaan met tegenslagen.
Het bereiken van een doel gaat niet zonder slag of stoot. Of het nu gaat om het leveren van een betere prestatie in sport, op school, of op het werk of om een gezondere leefstijl aan te nemen.
Volgens Aurelius, een karateristieke Stoïcijn, gaat het om de reactie op tegenslagen. De mens heeft immers volledige vrijheid als het gaat om hoe hij of zij reageert op gebeurtenissen. De belangrijkste factor is hierin de mate van controle die men over dingen heeft. Zo zijn er:
-
Dingen waar je helemaal geen controle over heb
-
Dingen waar je gedeeltelijk controle over hebt
-
Dingen waar je volledige controle over hebt
Het stoïcisme werd oorspronkelijk ontwikkeld in Athene, filosofiehoofdstad bij uitstek, en later geëxporteerd naar Rome. In de 1e en 2e eeuw na Christus was het daar zeer populair. Maar waarom? Hoe kan stoïcijns denken helpen met het omgaan met de tegenslagen van het leven?
Impulsiviteit
Als je teruggaat naar de kern van het stoïcisme blijkt als snel dat het helemaal de bedoeling niet is om alle emoties te onderdrukken. Het idee is dat je alleen de negatieve emoties onderdrukt. Jaloezie, woede, verdriet, ontevredenheid, om er maar een paar te noemen. Én, ook niet onbelangrijk, dat je je impulsen onder controle krijgt. Impulsen veroorzaken immers vaak juist die negatieve emoties, omdat ze kunnen leiden tot ondoordachte acties, die je in conflict brengen met anderen.
Interne rust
Het doel van het stoïcisme is een voortdurende staat van rust. Tranquility. Dat je niet uit balans wordt gehaald door externe oorzaken waar je geen controle over hebt én dat je de interne oorzaken van onrust (bijvoorbeeld opgeroepen door geldingsdrang of jaloezie) bestrijdt met ratio.
